مقاله ای از قاسم افشار
در شهرهاي سوئد اگر به كسي تنه زديد ميتوانيد به زبان
فارسي عذرخواهي كنيد، زيرا به احتمال 20 درصد كسي
كه شما با او برخورد كرده ايد ايراني است و زبان شما را
ميفهمد. در متروي استكهلم هم هيچوقت درباره قيافه
كسي كه روبه روي شما نشسته با كسي كه همراهتان است
شوخي و پچ پچ نكنيد. او هم ممكن است ايراني باشد و همه
صحبتهاي شما را بشنود و هنگام پياده شدن با يك متلك
آبدار به همه جملات شما پاسخ بگويد. اشاره هاي فوق
حاكي از اين است كه شمار ايرانياني كه در سوئد زندگي
ميكنند قابل توجه است و همه آنان تلاش ميكنند دوستان
و اقوام خود را به هر ترتيب به اين كشور ببرند تا در سرما و
شبهاي طولاني زمستان تنها نمانند. در اين ميان برخي از
متقاضيان كار در سوئد چنان در معرض سوءاستفاده قرار
ميگيرند و سرمايه خود را از دست ميدهند كه هم بازگشتن
به ايران براي آنان دشوار ميشود و هم امكان ماندن در سوئد
را از دست ميدهند.
خدمات اجتماعي و بهداشتي كه شهروندان مقيم سوئد
دريافت ميكنند، اين كشور را پس از امريكا به دومين كشور
جذاب براي اقامت ايرانيان خارج از كشور تبديل كرده
است. اين جذابيت در حدي است كه بسياري از متقاضيان
اقامت و كار كردن در سوئد سختي شرايط آب و هوايي
اين كشور را ناديده گرفته و آماده پذيرفتن ريسكهاي
بزرگ براي اقامت در اين كشور ميشوند. همين جذابيت
عاملي است كه باعث به وجود آمدن باندها و شبكه هاي
خلافكار شده كه ويزاي كار كردن در سوئد را به متقاضيان
ميفروشند و با سوءاستفاده از بي دانشي متقاضيان اقامت
در سوئد از آنان كلاهبرداري ميكنند. كساني كه به اين
شركتها يا افراد متوسل ميشوند، بعضا همه سرمايه
زندگي خود را صرف ميكنند تا به سوئد مهاجرت و در
آنجا كار كنند، ولي پس از مدتي متوجه ميشوند فقط براي
مدت كوتاهي اجازه اقامت و كار كردن در سوئد را دارند
و خيلي زود تبديل به يك مهاجر غيرقانوني ميشوند كه
بايد خاك اين كشور را ترك كنند. كلاهبرداريهاي اخير
در شرايطي زمينه تحقق يافته است كه درچند سال گذشته قانوني
در سوئد تصويب و به اجرا گذاشته شد كه امكان دريافت
اقامت كاري را از خارج اتحاديه اروپا فراهم ميكند. بر
اساس اين قانون، شركتها در هر رشته كاري ميتوانند
نيروي كار مورد نياز خود را خارج از اتحاديه اروپا استخدام
و وارد كنند.پس از اعلام نياز كارفرما و انجام مراحل اداري
و بررسي اداره مهاجر، در صورت موافقت آنها، به
متقاضي استخدام در سوئد يك اقامت كاري دوساله داده
ميشود. اين روند فقط دو هزار كرون هزينه براي بررسي
مدارك از سوي اداره مهاجرت در بر دارد و اگر روند
درخواست از سوي يك وكيل پيگيري شود، حق الوكاله نيز
به اين مبلغ اضافه ميشود. متاسفانه تصويب اين قانون زمينه
سوءاستفاده هاي افراد سودجو و فرصت طلب شده است.
اين افراد با بهره گيري از عطش افراد به ويژه جوانان براي
زندگي در غرب و نيز بهره بردن از بي اطلاعي متقاضيان از
قوانين استخدام و شرايط اقامت كاري، شركتهاي صوري
تاسيس كرده و با اخذ مبالغي تا حدود 50 ميليون تومان براي
متقاضيان اقامت كاري ميگيرند.
كلاهبرداري وقتي آشكار ميشود كه متقاضيان استخدام
و كار پس از ورود به سوئد، رهاشده و كارفرماي
دعوت كننده، هيچگونه مسووليتي در قبال استخدام يا تامين
زندگي آنها برعهده نميگيرد. كساني كه فريب خورده اند،
پس انداز خود را از دست داده اند و با يك اقامت كاري بدون
پشتوانه وارد سوئد ميشوند و به زودي متوجه ميشوند
كه هزينه استخدام يك نفر در اتحاديه اروپا به قدري گران
است كه عملا بسياري از شركتها توانايي پرداخت بيمه
دعوت شدگان به كار را ندارند و از همين نقطه زواياي
كلاهبرداري به تدريج آشكار ميشود.
لازم به ذكر است كه اعتبار يك اقامت كاري در اتحاديه اروپا
منوط به اين است كه استخدام فرد دعوت شده براي دو
دوره دوساله استمرار داشته باشد. فقط و فقط پس ازدو
دوره استخدام دوساله است كه مجوز اقامت كسي كه به
سوئد دعوت شده، در نهايت به اقامت و اجازه ماندن دائم
در اين كشور تبديل ميشود. اين در حالي است كه هزينه
استخدام در سوئد يا حداقل حقوق قانوني يك كارگر
كه كارفرما بايد به عنوان ماليات و حق بيمه به دولت اين
كشور پرداخت كند، ماهانه 9 هزار كرون است. بي ترديد
شركتهاي صوري يا كم درآمد كه استخدامهاي غيرواقعي
روي كاغذ را انجام ميدهند، توانايي پرداخت اين مبلغ را
ندارند. هزينه ماليات و حق بيمه يك كارگر در سوئد براي
دو سال يا 14 ماه، 216 هزار كرون است كه بر اساس كرون
270 توماني معادل 58 ميليون تومان (در حال حاضر با احتساب
کرون 550 تومانی 119 میلیون تومان) براي دو سال ميشود.
حال منطقا چگونه ميتوان با دريافت مثال50 ميليون
تومان از كسي كه 58 ميليون(119 میلیون تومان) هزينه بيمه و ماليات
او است، يك اقامت كاري مطمئن فراهم كرد. در مواردي
نيز كساني كه سرمايه يي داشته اند، با هدايت افراد سودجو
كه آشنايي بيشتري با نظام حقوقي سوئد دارند، با پرداخت
مبالغ كلان حتي تا سقف دو ميليون كرون سرمايه خود را به
خارج منتقل و با مشاركت در شركتهايي سرمايه گذاري
كرده اند كه در سوئد ثبت شده و كاملا قانوني بوده اند و پس
از مدت اندكي بعد از اينكه روند اداري جذب سرمايه به
پايان رسيده، دارنده شركت فوق اعلام ورشكستگي كرده
است. طبق قوانين سوئد كسي كه اعلام ورشكستگي يا
كلاهبرداري ميكند تا پنج سال براي هر نوع فعاليت اداري-
مالي دچار مشكلات اداري است و نام او در ليست سياه
قرار دارد، اما پس از آن مدت همه موانع فعاليت اقتصادي
از سر راه او برداشته ميشود و كاملا آزاد است. اما كسي
كه سرمايه خود را از دست داده، هيچ گاه نخواهد توانست
از ميان قوانين پيچيده مالي - اداري دستگاه قضايي سوئد
راهكاري براي احقاق حق خود تحصيل كند.
حتي ديده شده است كه شركتها يكجا اقدام به استخدام
همزمان 20 كارگر ايراني كرده اند و در يك مورد حدود 800
ميليون تومان پول دريافت كرده و به آنها وعده داده اند كه
پس از دو سال اقامت هم ميگيرند اما پس از دريافت پول
شركت منحل شده يا اعلام ورشكستگي كرده است.
لازم به يادآوري است كه پيگيري موارد حقوقي مانند
كلاهبرداريهايي اينچنين از كساني كه اقامت ندارند،
مستلزم استخدام وكيل و توسل به شركتهاي حقوقي
است كه در درجه اول به دليل هزينه آن و در درجه دوم
به دليل پيچيدگي قضايي عملا غيرممكن است. از آنجا
كه نداشتن اقامت سوئد عمال پيگيريهاي حقوقي را در
اين كشور با مشكلات اداري متعدد مواجه ميكند، بعضا
ديده شده حتي وكلاي ايراني با دريافت پول پيگيري
پرونده هاي مالي يا مباحث مربوط به اقامت را بر عهده
گرفته اند، اما پس از مدتي آشكار شده كه همان خانم وكيل
نيز بخشي از يك اقدام كلاهبرداري بوده است. با اين حال،
اشتياق ايرانيان جوياي كار و زندگي در سوئد به حدي است
كه بسياري حاضر به انجام ريسكهاي بزرگ هستند بدون
اينكه بدانند كف هزينه زندگي در سوئد براي هر نفر حداقل
9 هزار كرون در ماه است. تامين اين هزينه حتي براي
كساني كه با اقامت دائم در سوئد زندگي ميكنند،
مبلغ قابل توجهي به شمار ميرود. با وجود
موارد متعددي از كلاهبرداريهاي اينچنين، هنوز همه
شركتهاي ثبت شده در سوئد به هر ترتيب مجاز هستند
از اداره مهاجرت مجوز استخدام كارگر بگيرند، با استفاده از
اين مجوز از متقاضيان كار در ايران كلاهبرداري كنند و مورد
پيگرد هم قرار نگيرند.
كلاهبرداري از ايرانيان متقاضي اشتغال در اروپا
سراب اقامت و اشتغال در سوئد
مقاله ای از قاسم افشار
برای اطلاعات بیشتر لطفا با این شماره تماس بگیرید
قاسم افشار
0046- 736299997
